‘Beperking demonstratie landbouwvoertuigen rondom toegangswegen IJsbaan De Westfries’

Beperking demonstratie landbouwvoertuigen

Geachte heer, mevrouw,

De afgelopen dagen en weken is de discussie rondom de (voorgenomen) kabinetsmaatregelen
die te maken hebben met de uitstoot van stikstof in relatie tot de bedrijfsvoering van
agrarische bedrijven opgelaaid. Op verschillende locaties in Nederland wordt er door boeren
gedemonstreerd tegen de (voorgenomen) kabinetsmaatregelen. Onder andere is er op 22 juni
2022 in Stroe op grote schaal gedemonstreerd waarbij er duizenden boeren aanwezig waren
met honderden landbouwvoertuigen. Ook zijn op 22 juni 2022 zeer onveilige situaties ontstaan
op de A7 in Friesland door demonstrerende boeren.

Op 28 en 29 juni 2022 vind in de regio West – Friesland en hoofdzakelijk in de gemeente Hoorn
op verschillende locaties het VNG-congres plaats waarbij naar schatting 2500 bestuurders aan
dit congres deel zullen nemen. Tijdens dit VNG-congres zal de verkeerssituatie in en rondom de
gemeente Hoorn onder aanzienlijke druk staan nu de deelnemers van het congres zich tussen
verschillende locaties zullen verplaatsen. In het verleden is het VNG-congres aanleiding geweest
voor verschillende demonstraties. Het is duidelijk geworden dat men de komende weken weer
de weg op wil om met tractoren en andere (landbouw)voertuigen te demonstreren, blokkades
op te werpen of andere ontwrichtende acties te organiseren.

Op maandag 27 juni 2022 is er gesproken met een aantal boeren en is er overeenstemming
bereikt over o.a. de mogelijkheid tot demonstratie. Zo wordt er de ruimte geboden voor een
demonstratie bij de ingang van de ‘IJsbaan De Westfries’. Hierbij zijn maximaal 2
(landbouw)voertuigen en 10 personen toegestaan.

Begin dit jaar hebben verschillende boeren een demonstratie in de binnenstad van de
gemeente Hoorn tegen de toentertijd geldende coronamaatregelen aangegrepen om te
demonstreren tegen de kabinetsmaatregelen betreffende stikstof. Tijdens deze demonstratie is
gebruik gemaakt van verschillende landbouwvoertuigen waarbij zich zeer verkeersonveilige
situaties hebben voorgedaan. Voor mij is gebleken dat ernstig gevreesd moet worden dat een
soortgelijke situatie zich tijdens het VNG-congres zal herhalen en dat er mogelijk zeer
verkeersonveilige situaties kunnen ontstaan.

Overwegingen

In de afgelopen jaren en weken zijn groepen boeren en sympathisanten met tractoren en
andere (zware) landbouwvoertuigen op verschillende plekken in Nederland de weg opgegaan
om te demonstreren.

Begin dit jaar is er meerdere keren in de gemeente Hoorn gedemonstreerd. Hierbij zijn toen
landbouwvoertuigen gebruikt. Van de burgemeester van de gemeente Hoorn heb ik vernomen
dat geen van deze demonstraties op grond van artikel 4 van de Wet openbare manifestaties
zijn gemeld. Toen konden er geen beperkingen en voorschriften worden opgelegd ter
bescherming van de belangen zoals genoemd in artikel 2 van de Wet openbare manifestaties.
Die belangen zijn toen ook daadwerkelijk in het gedrang gekomen: de doorstroom van het
verkeer op verschillende plaatsen in de binnenstad van de gemeente Hoorn werd ernstig
belemmerd en daarbij was ook de verkeersveiligheid voor zowel voertuigen als voetgangers in
het geding. De burgemeester van de gemeente Hoorn heeft daarom op 23 juni 2022 besloten
om een beperking van demonstraties met landbouwvoertuigen op te leggen aan protesterende
boeren en sympathisanten die van plan zijn om te demonstreren met landbouwvoertuigen
(hierna: besluit van de burgemeester van de gemeente Hoorn).

Het veroorzaken van (ernstige) verkeershinder door op de openbare weg te rijden met
landbouwvoertuigen is in feite een bedoeld onderdeel van de demonstratie. Dergelijke
belemmeringen betekenen niet alleen een inbreuk op het verkeersbelang en de openbare orde
op wegen, het vormt ook een bedreiging van de gezondheid, onder meer omdat brandweer,
ambulances en politie bij de uitvoering van hun (vaak: levensreddende) taken daardoor worden
gehinderd. Dit beeld komt sterk overeen met een aantal, uit het oogpunt van de openbare
orde onaanvaardbare situaties bij boerenprotesten uit het recente verleden. Als voorbeeld: op
14 juni 2022 hebben een aantal boeren door middel van landbouwvoertuigen een
spoorwegovergang in Lievelde (provincie Gelderland) bezet met grootschalige gevolgen voor
het treinverkeer en de overige verkeerssituatie. Ook hebben, zoals gezegd, een ontzettend
groot aantal boeren op 22 juni 2022 in Stroe (provincie Gelderland) gedemonstreerd met een
grote verkeerschaos in het midden van Nederland als gevolg. Op 22 juni 2022 hebben de
demonstrerende boeren tevens op de A7 in Friesland verkeersgevaarlijke situaties veroorzaakt
door onder andere tegen de richting in te rijden.

Op basis van de (regionale) ervaringen, de berichten in de media over acties door boeren die de
“maatschappij plat zouden leggen” en om aansluiting te zoeken bij het besluit van de
burgemeester van de gemeente Hoorn, ben ik dan ook van oordeel dat de in artikel 2 van de
Wom genoemde belangen van de bescherming van de gezondheid, in het belang van het
verkeer en ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden er toe nopen dat het
demonstreren met behulp van voertuigen die geschikt en bestemd zijn voor gebruik in de landbouw,
waaronder in elk geval tractoren, op openbare wegen en plaatsen tijdens het VNGcongres
in bepaalde delen van de gemeente Hoorn zullen worden verboden.

Daarbij speelt mede een rol dat ik niet in staat ben enige regie te voeren op de gang van zaken
bij dergelijke demonstraties. Deze vinden onaangekondigd en op onvoorspelbare locaties
plaats en daarbij worden bovendien zodanige middelen (landbouwvoertuigen) ingezet dat ik,
als de demonstratie eenmaal gaande is, om praktische redenen niet voldoende in staat ben de
gang van zaken zodanig in de hand te houden dat een ordelijk verloop is verzekerd en de
belangen van artikel 2 van de Wet openbare manifestaties niet in het gedrang komen. In
zoverre wordt ik geconfronteerd met een situatie van bestuurlijke overmacht. Dat maakt dat ik
geen alternatief zie dan de onaangekondigde maar wel te verwachten demonstraties tijdens
het VNG-congres zodanig beperk met voorschriften.

Ik hecht er waarde aan om nogmaals te benadrukken dat dit besluit geen algeheel
demonstratieverbod behelst voor boerenorganisaties of individuen. Het staat hen vrij op alle
andere manieren te demonstreren dan met behulp van landbouwvoertuigen op de openbare
weg, of zoals hieronder aangegeven.

Er dienen zich derhalve een onbegrensd aantal alternatieven aan voor betrokkenen om hun
recht op demonstratie uit te oefenen. Daarnaast krijgen de demonstranten door de
burgemeester van de gemeente Hoorn de ruimte tot betoging/demonstratie (onder
voorwaarden/met overeenstemming) tijdens het VNG-congres op de locaties ‘IJsbaan De
Westfries’ en ‘Schouwburg en Congrescentrum Het Park’.

Besluit:

Ter bescherming van de gezondheid, in het belang van het verkeer en ter berstrijding of
voorkoming van wanordelijkheden besluit ik, op grond van artikel 5, eerste lid van de Wom, als
volgt:
1. Demonstraties, waarbij landbouwvoertuigen worden ingezet op wegen in de zin van de
Wegenverkeerswet 1994, de daaraan liggende parkeerterreinen en andere openbare
plaatsen, zijn verboden;
2. Dit verbod geldt in een tweetal gebieden van de gemeente Koggenland: de snelweg A7
en Bobeldijk ter hoogte van Berkhout, zoals aangegeven op de bijgevoegde
gebiedskaart, ingaande op dinsdag 28 juni 2022, om 00.00 uur tot en met donderdag 30
juni 2022, om 07.00 uur;
3. Tijdens demonstraties op andere locaties binnen de gemeente Koggenland is het
meevoeren van wapens, fakkels of voorwerpen die als wapen gebruikt kunnen worden
niet toegestaan;
4. Deelnemers aan de demonstratie dienen de aanwijzingen, gegeven door de politie en
toezichthouders in het belang van de openbare orde of veiligheid van personen en
goederen, dan wel ter beperking van gemeen gevaar, terstond en stipt op te volgen.

Overtreding van deze voorschriften is strafbaar op grond van artikel 11, eerste lid van de Wom.
Vorenstaande besluit laat onverlet mijn bevoegdheid om in voorkomende gevallen op grond
van de wet andere voorschriften of beperkingen te verbinden aan (andere) nog te houden
demonstraties, dan wel deze geheel te verbieden.

Te bepalen dat bovenstaande wordt bekendgemaakt:
 Publicatie op de website van de gemeente, zijnde www.koggenland.nl
 Door overhandiging in persoon ter plaatse.

U kunt bezwaar maken tegen deze beslissing. Meer informatie over de bezwaarclausule vindt u
onderaan deze brief.
Heeft u nog vragen of opmerkingen over de inhoud van deze brief? Neemt u dan contact op
met het team Openbare Orde en Veiligheid.

Met vriendelijke groet,
De burgemeester van Koggenland.

Monique M. Bonsen-Lemmers

Bron tekst en foto: Gemeente Koggenland