Restauratie en verduurzaming: Westfries Museum ondergaat metamorfose

(17 februari 2023)

Het Westfries Museum in Hoorn staat aan de vooravond van een noodzakelijke en ingrijpende restauratie, verduurzaming en verbouwing.

De uithuizing van de 36.000 collectiestukken is in volle gang. Reden voor gedeputeerde Rosan Kocken om een bezoek te brengen aan het museum. De provincie Noord-Holland draagt bij aan de metamorfose van het museum en verleende eind 2022 een subsidie van € 780.000. 

Directeur Ad Geerdink en wethouder Axel Boomgaars leidden Rosan Kocken door het museum en toonden haar de ingepakte Schuttersstukken met het metershoge luik waardoor ze naar buiten worden vervoerd. Met TPAHG-architect Boudewijn van Langen presenteerden ze hoe dit monumentale erfgoed voor toekomstige generaties bewaard wordt. Rosan Kocken: “Straks is het museum klaar voor de toekomst. Zo behouden we het monument en de omvangrijke collectie voor de huidige en toekomstige generaties.” 

v.l.n.r: wethouder Axel Boomgaars, directeur Ad Geerdink en gedeputeerde Rosan Kocken bij het luik waar de schuttersstukken door vervoerd zullen worden (foto: Benno Ellerbroek)

Verleden levend houden voor de toekomst

Gedeputeerde Rosan Kocken benadrukte in het gesprek de waarde en het belang van monumentaal erfgoed. “Als provincie ondersteunen we daarom het toegankelijk maken en de verduurzaming daarvan: zo houden we het verleden levend voor de toekomst.” Axel Boomgaars bevestigt dit: “Het Westfries Museum bevindt zich in het hart van onze historische havenstad Hoorn, in het voormalige Statencollege en trekt duizenden bezoekers uit binnen- en buitenland. Maar dit iconische gebouw – een rijksmonument uit 1632 – vraagt om noodzakelijk funderingsherstel. De provincie helpt met deze financiële ondersteuning om het monument voor toekomstige generaties te behouden. En daar zijn we natuurlijk heel blij mee,” aldus de wethouder. 

Straks ook voor mensen in een rolstoel

Architect Boudewijn van Langen en Ad Geerdink stellen dat in het vernieuwde museumcomplex bewust de monumentale kracht behouden blijft. Ad Geerdink: “De collectie en het gebouw vertellen immers samen het verhaal van de cultuurgeschiedenis van Hoorn en Westfriesland, met het accent op de meest enerverende periode uit die geschiedenis: de 17e eeuw. Die monumentale huisvesting geeft het museum een bijzonder karakter.” Boudewijn van Langen: “Straks zullen in het volledig gerestaureerde Westfries Museum de eeuwenoude vloerplanken nog steeds kraken, maar door onder andere een lift en gelijkvloerse verdiepingen zal het museum voor het grootste deel toegankelijk zijn voor alle bezoekers, ook voor bezoekers in een rolstoel.”

Meerstemmig museum

Na de heropening voert het Westfries Museum ook een nieuw museaal concept, aldus Ad Geerdink. “Het museum blijft het verhaal vertellen van de cultuurgeschiedenis van Hoorn en Westfriesland, maar dat verhaal wordt straks vanuit meer dan 20 verhalenkamers verteld, ieder met een eigen thema en sfeer, en vanuit verschillende perspectieven. Zo sluit het museum in het gerestaureerde monument weer volledig aan bij de vragen die de samenleving vandaag de dag aan het verleden stelt.” 

Hoogwerker takelt Schutterstukken het museum uit

De ‘Nachtwacht van Hoorn’ worden de schilderijen genoemd: de Westfriese Schutterstukken van het Westfries Museum gemaakt door meester-schilder Jan Albertsz. Rotius. Normaal tonen ze de stoer poserende mannen van de Hoornse Schutterij, maar de 5 indrukwekkende doeken staan nu stevig ingepakt tegen de muur van de Schutterijzaal. De doeken zijn minimaal 3,5 meter bij 3,5 meter. Ze verlaten woensdag 22 februari om 13.00 uur het museum. De schilderijen worden met een hoogwerker over het monumentale hek getakeld. Het publiek kan op het plein de Roode Steen deze bijzondere gebeurtenis meemaken. Vervolgens worden ook deze collectiestukken naar het nieuwe beveiligde en op het juiste klimaat afgestemde depot afgevoerd.  

Subsidie voor rijksmonumenten 

Voor de restauratie van 48 rijksmonumenten heeft de provincie Noord-Holland in 2022 bijna € 5 miljoen subsidie verdeeld. Provincie Noord-Holland vindt het belangrijk dat deze rijksmonumenten behouden blijven en toegankelijk zijn voor het publiek. Eén daarvan is het Westfries Museum in Hoorn, door de provincie aangemerkt als rijksmonument van betekenis. Voor de restauratie van de monumentale panden is een subsidie toegekend van € 780.000 voor het bouwkundige deel van het project.