23 maart 2020
Op het Kerkplein in Hoorn wordt onderzoek gedaan naar de resten van de laatmiddeleeuwse kerk. Bij dit onderzoek is een muurtje opgegraven, gemaakt van dijbenen en schedels. Deze knekelmuren zijn zeldzaam.
De huidige kerk is veel kleiner dan de voorgangers. Daarom worden ook midden op het plein kerkmuren en daarbinnen menselijke skeletten gevonden.
Herinrichting van het Kerkplein
In januari is de gemeente Hoorn gestart met de herinrichting van het Kerkplein. Omdat er op enkele plekken ook in de bodem wordt gegraven, was de kans op archeologische resten groot. Op de locatie waar nu wordt gewerkt, wordt een waterelement neergezet. De put die nodig is voor het waterreservoir en de besturing gaat ongeveer 3 meter diep. Deze put ligt nabij de plek waar vroeger de zuidmuur van de grootste kerk stond.
Geschiedenis van de Grote Kerk
In de 14de eeuw stond op het Kerkplein al een kerk. In de 15de eeuw werd deze uitgebreid tot een veel groter kerkgebouw. Deze driebeukige hallenkerk bezat diverse aanbouwen zoals de woning van de koster, de consistoriekamer en een groot kerkhof. Hier liggen nog steeds vele duizenden, mogelijk tienduizenden Horinezen begraven. Buiten de kerk stopte het begraven in 1663, binnen de kerk pas in 1830. Rondom de kerk en het kerkterrein liep aanvankelijk een sloot. In 1464 is een gemetselde watergang gemaakt die aansloot op de watergang onder de Boterhal richting het Glop.
Brand in 1838
In 1838 brandde de middeleeuwse kerk (kerk 1) af door onvoorzichtigheid van een loodgieter. Hierna werd een nieuwe kerk (kerk 2) gebouwd naar ontwerp van architect Jan David Zocher. In 1878 brandde door blikseminslag deze kerk opnieuw af. Na de brand in 1878 werd besloten tot de bouw van een nieuwe kleinere kerk (kerk 3). In 1883 kwam het huidige kerkgebouw, ontworpen door architect C. Muysken, gereed. Hierbij werd geen gebruik gemaakt van de oude funderingen. Alleen de nieuwe kerktoren kwam op exact hetzelfde grondplan als de oude toren te staan.
Vervolg van het onderzoek
Deze week doen archeologen van de gemeente Hoorn verder onderzoek op de plek van het toekomstige waterelement. Ook wordt uitgezocht wat de knekelmuur nu precies betekent. Vergelijkbare muurtjes zijn bekend van de Sint Bavokerk in Gent (België). Het maakt wellicht deel uit van een bottenhuisje of een mortuarium. Mogelijk heeft het te maken met de reis naar het hiernamaals Ook zal naar de ouderdom van deze bijzondere muur worden gekeken. De botten worden vakkundig verwijderd en later herbegraven. Het is nog onbekend wat zich op grotere diepte bevindt. Na het onderzoek worden de put en het waterelement geplaatst. Naar verwachting is het waterelement eind april/begin mei klaar.
