Noord-Holland vraagt aan Rijk € 1,2 miljard voor landelijk gebied

(24 mei 2024)

Herstellen en realiseren van natuurgebieden, innovatie bij veehouderijen om stikstofuitstoot te laten afnemen, bescherming van goede landbouwgrond en een verhoging van het grondwaterpeil in de veenweiden. Met onder andere deze maatregelen willen Gedeputeerde Staten (GS) de natuur, waterkwaliteit, het klimaat en de landbouw verbeteren en verduurzamen. Vooralsnog is voor deze plannen ruim € 1,2 miljard nodig van het Rijk.

De voorgestelde maatregelen staan omschreven in de concept-startversie van het Provinciaal Programma Landelijk Gebied (PPLG).

“Uit het stuk blijkt hoe trots we zijn op Noord-Holland”, vertelt gedeputeerde Esther Rommel van Natuur en Stikstof. “Het is mede aan ons om onze prachtige provincie te behouden voor toekomstige generaties. Want op dit moment is ons landelijk gebied niet in balans. Op veel plaatsen zijn de natuur-, bodem- en waterkwaliteit in slechte staat. We vinden het noodzakelijk om flinke maatregelen te nemen die voor verbetering gaan zorgen, maar deze veranderingen zijn niet altijd makkelijk. Daarom zetten we in op zorgvuldige gebiedsprocessen waarin we ook perspectief bieden aan de landbouw. Dit alles bij elkaar zorgt ervoor dat de biodiversiteit weer toeneemt, we voldoende voorraden zoet water houden, de landbouwsector toekomstbestendig is en er genoeg ruimte is voor onze inwoners om te genieten van al het moois.”

Het PPLG richt zich in de eerste plaats op biodiversiteit, stikstof, water, bodem en klimaat. Dat zijn afspraken die met het Rijk en Europa zijn gemaakt. Noord-Holland hecht aan een duurzame toekomst van het landelijk gebied en wil meerdere opgaven tegelijkertijd aanpakken. Daarom zijn ook doelen opgesteld voor de thema’s landbouw, landschap, erfgoed en recreatie. 

Stikstof en landbouw

Voor landbouw is en blijft ruimte in Noord-Holland, ook in de toekomst. In het Provinciaal Programma Landelijk Gebied (PPLG) staat dat de overgang naar kringlooplandbouw in 2040 voor de landbouw de belangrijkste doelstelling is. Daarnaast wil de provincie de stikstofuitstoot verder terugdringen. Prioriteit daarbij heeft het terugdringen van de uitstoot in de zogenaamde overgangsgebieden. Dit is een gebied van 500 meter rondom stikstofgevoelige natuur. De (agrarische) ondernemers in deze overgangsgebieden worden maximaal ondersteund met een transit naar bedrijfsvoering met minder uitstoot en meer biodiversiteit. De overgangsgebieden zijn geen planologisch instrument. 

Dilemma

Verder kiest Noord-Holland ervoor om de CO2-uitstoot te verminderen door veenweidegebieden natter te maken. Veen dat droog ligt stoot CO2 uit. Door het natter maken van veen neemt de CO2-uitstoot af, maar dit heeft wel tot gevolg dat ook de waterkwaliteit afneemt. Dat komt omdat voedingsstoffen uit de bodem in het water terechtkomen. Het kan jaren duren voordat de waterkwaliteit weer op orde is.

Uitvoering

De provincie gaat het PPLG uitvoeren in 5 regio’s die heel Noord-Holland omvatten. Dat zijn:

1. Wadden, Kop van Noord-Holland en West-Friesland 
2. Noord-Kennemerland 
3. Laag Holland 
4. Zuid-Kennemerland en Amstel-Meerlanden
5. Gooi en Vechtstreek. 

Binnen elke regio zijn al gebiedsprocessen bezig om onder andere de stikstofuitstoot te verminderen, bodemdaling tegen te gaan en de natuur te herstellen en versterken. De maatregelen die in het PPLG staan worden daarin meegenomen.

Vervolg

Met de concept-startversie van het PPLG gaat het gesprek over de toekomst van het landelijk gebied in Noord-Holland van start. Provinciale Staten debatteren op 1 juni en 12 juni 2023 over het plan. Daarnaast loopt er tot en met 26 mei 2023 een grootschalige inwonersraadpleging waarmee ook inwoners hun advies kunnen geven. De resultaten van het plan en de uitkomst van het debat in de Provinciale Staten worden verwerkt in de definitieve startversie van het PPLG. Deze wordt op 1 juli naar het Rijk gestuurd. 

Ook na 1 juli is er nog alle ruimte voor aanpassingen en gesprekken. De komende maanden gaat de consultatie met belangenorganisaties, gemeenten, waterschappen en inwoners door. In november wordt het stuk nog ter inzage gelegd. Naar verwachting stellen Provinciale Staten (PS) begin 2024 het definitieve PPLG vast.