Willem Arondéuslezing 2023 voorgelezen door Boris van der Ham

(28 maart 2023)

De aanslag op het Amsterdamse bevolkingsregister door de verzetsgroep met Willem Arondéus vond vandaag exact 80 jaar geleden plaats. Boris van der Ham spreekt 10 mei de Willem Arondéuslezing uit, waarmee verzetsstrijder Arondéus jaarlijks wordt geëerd.

Iedereen is 10 mei welkom bij deze lezing in de Grote of St. Bavokerk in Haarlem en de toegang is vrij. De lezing start om 20.00 uur en de kerk gaat om 19.15 uur open. De lezing is live te volgen via Haarlem105-TV en via het YouTube-kanaal van de provincie Noord-Holland. Een doventolk vertaalt de lezing bij deze uitzendingen. 

Boris van der Ham spreekt 10 mei de Willem Arondéuslezing uit 

Dit jaar spreekt Boris van der Ham (49) op 10 mei de 17e Willem Arondéuslezing uit. Hij zal dit doen vanuit zijn betrokkenheid bij de humanistische beweging: hij is bestuurslid van Humanists International en voormalig voorzitter van het Humanistisch Verbond. Van der Ham heeft een veelzijdige achtergrond: hij is onder meer bestuursvoorzitter van de Gehandicaptenzorg Nederland, lid van de SER en is acteur en muzikant. Van 2002 tot 2012 was hij bovendien Tweede Kamerlid voor D66.

Vrijheid is thema Arondéuslezingen

Sinds 2005 vragen Provinciale Staten van Noord-Holland jaarlijks iemand uit de wereld van kunst, journalistiek of religie om de Willem Arondéuslezing uit te spreken als eerbetoon aan Arondéus. Het thema van de lezingen is ‘vrijheid’ of ‘de vrijheid om te kunnen zijn wie je bent’. Eerder werd de lezing uitgesproken door onder meer Frans Timmermans, Désanne van Brederode, Gerard Spong, Eric Corton, Peter van Uhm en Nazmiye Oral. De sprekers worden vrij gelaten om daar invulling aan te geven. De Arondéuslezing vindt traditioneel rond 5 mei plaats. 

Aanslag op bevolkingsregister

Met de aanslag op het bevolkingsregister in de nacht van 27 maart 1943 hoopte de verzetsgroep zo veel mogelijk persoonsgegevens te vernietigen om zo de verdere deportatie van Joodse Amsterdammers onmogelijk te maken. Bij de aanslag vielen geen doden. Het bevolkingsregister was in die tijd gevestigd aan de Plantage Kerklaan, naast de ingang van dierentuin Artis.

Geëxecuteerd in de duinen

Andere deelnemers aan de aanslag op het bevolkingsregister waren onder andere Gerrit van der Veen en Frieda Belinfante. Op 1 juli 1943 werden 12 verzetsstrijders, waaronder Arondéus, geëxecuteerd in de duinen bij Overveen. Op 1 juli 2023 is dat 80 jaar geleden.

Willem Arondéus

Willem Arondéus (1894-1943) was een moedig en eigenzinnig. Hij kwam openlijk voor zijn homoseksuele geaardheid uit. Begin vorige eeuw een ongewone houding. Arondéus schilderde, illustreerde en deed aan tapijtweven. In de Statenzaal van het provinciehuis in Haarlem hangen door hem vervaardigde wandkleden met ornamenten rond de wapens van Noord-Hollandse gemeenten, die hij in 1932 ontwierp. Meer informatie over de jaarlijkse Willem Arondéuslezing is te vinden op de website van de provincie Noord-Holland bij ‘Provinciale Staten’.