Provincie pleit in Europa voor snel totaalverbod op PFAS

(12 oktober 2023)

Er moet snel een totaalverbod komen op de chemische stoffenfamilie PFAS. Dat schrijft de provincie Noord-Holland in een zienswijze die is ingediend bij het Europese chemicaliënagentschap ECHA.

Met dit standpunt (pdf, 101 kB) schaart de provincie zich achter een voorstel van verschillende Europese lidstaten, waaronder Nederland, om het gebruik en de productie van PFAS in Europa uit te bannen. In het huidige voorstel krijgen bedrijven, afhankelijk van de toepassing van PFAS, mogelijk 12 jaar de tijd om alternatieven voor de stoffen te vinden. De provincie Noord-Holland vindt dat PFAS eerder moet worden uitgefaseerd.

Het is de taak van de provincie om een gezonde en schone leefomgeving voor haar bewoners te garanderen. Van PFAS wordt steeds meer bekend dat ze schadelijke effecten kunnen hebben op de gezondheid van mens en dier. PFAS zijn over het algemeen zeer stabiel en breken niet of nauwelijks af. Eenmaal in het milieu verplaatsen de PFAS-verbindingen zich gemakkelijk via bodem, lucht en water. Daarom steunt Noord-Holland het voorstel om PFAS op Europees niveau in de ban te doen. 

Verbod moet snel worden ingevoerd    

In het huidige voorstel krijgen bedrijven mogelijk tot maximaal 12 jaar de tijd om een alternatief voor PFAS te introduceren. De provincie vindt dat 12 jaar te lang is om PFAS uit te faseren, zegt gedeputeerde Jeroen Olthof (Leefomgeving,  Milieu en Gezondheid). “Aangezien PFAS niet meer uit ons milieu verdwijnen is het onwenselijk dat er nog 12 jaar wordt gebruikt om uit te faseren, terwijl de kwaliteit van bodem, lucht en water steeds verder onder druk komen te staan. Een snel totaalverbod is dan ook de enige juiste koers”, aldus Olthof.

Tot op heden gaat de chemische industrie door met het produceren van PFAS. Daarbij komen deze stoffen niet alleen vrij tijdens het productieproces, maar ze komen ook vrij tijdens gebruik en aan het eind van hun levensduur. De provincie is zich ervan bewust dat een totaalverbod veel zal vragen van de industrie, maar vertrouwt op de inventiviteit van de markt om met duurzame, veilige en circulaire alternatieven te komen. De provincie ziet een totaalverbod als een goede stimulans om dat proces te versnellen.

Wat gaat er nu gebeuren?    

Nederland heeft samen met Duitsland, Denemarken, Zweden en Noorwegen het initiatief genomen voor een zogeheten restrictievoorstel ten aanzien van PFAS. Dat voorstel is begin 2023 ingediend bij ECHA (European Chemicals Agency). Na het indienen van dit voorstel heeft ECHA een consultatieperiode van een halfjaar ingelast, waarin iedere organisatie of ieder individu kon reageren op het voorstel. Deze consultatieperiode liep af op 25 september 2023. In totaal kwamen er maar liefst 5600 reacties op het voorstel, waarvan 124 uit Nederland.

De ingediende zienswijzen worden nu beoordeeld door ECHA. Daarna moet de Europese Commissie met een definitief wetsvoorstel komen. Dat gebeurt naar verwachting in 2025. Als dat voorstel door de lidstaten wordt aangenomen, zal het naar verwachting na 2027 in werking treden.

Wil je weten wat Noord-Holland nog meer doet op het gebied van PFAS? Kijk dan op de PFAS-pagina.